KIŞ AYLARINDA BESLENME

Yavaş yavaş kışa yaklaşıyoruz. Artık açık alanlardan çok kapalı ortamlarda daha çok vakit geçirmeye başlıyoruz bu yüzden hareketlerimiz kısıtlanıyor. Fiziksel aktivitemiz azalıyor. Yemeğe daha çok yöneliyoruz.
 
Bu mevsimde, güneş ışınlarını daha az gördüğümüz, soğuk ve uzun geceler geçirdiğimiz, dışarıda daha az spor yapabildiğimiz ve vücudumuzun virüslerle, salgınlarla daha çok savaştığı bir mevsim. Diğer mevsimlere göre çok daha fazla vitamin, mineral ve sağlık beslenme ihtiyacımız olduğu aşikardır. Beslenmemizde yapacağımız ufak dokunuşlar belki hastalığa yakalanmamanıza ya da daha kolay atlatmamıza neden olabilecektir.

Aralık ayında  düşen sıcaklıklar ile sık görülen grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklara yakalanma riski de artıyor. Soğuk algınlığına  yakalanmamak için bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinin ve korumanın yolu en çok besinlerden geçer. Mevsimin bize verdiği meyve sebzelerden yeterli ve dengeli faydalanırsak bu hastalıklara karşı korunabiliriz. 

Her zaman mevsimine göre meyve ve sebzeyi tüketmeye çalışın, çünkü her mevsimin meyvesi ve sebzesi sizi o mevsimin hastalıklarına karşı koruyacak içeriklere sahiptir. Bağışıklık sistemine destek olmak için portakal, mandalina, greyfurt gibi C vitamininden zengin turunçgiller ile nar, elma, ayva gibi mevsim meyveleri ; ıspanak, pazı, lahana, karnabahar, brüksel lahanası, kereviz, pırasa gibi sebzeleri beslenmenizden eksik etmeyin…

Yaz ayları yaklaşınca kilo verme stresine girmemek için kış aylarında yediklerimize daha çok özen göstermeliyiz, yağlı ve şekerli gıdalar ve hamur işleri yerine bol bol salata, sebze yemeği ve taze meyve tüketmeye özen göstermelisiniz.

Su içmeyi ihmal etmeyin!

En önemli nokta da her mevsim olduğu gibi bu mevsim de su tüketimidir. Havaların soğumasıyla daha çok sıcak içeceklere, çaylara, kahvelere yönelim başlıyor ve su unutuluyor. Bu sebepten ödem artıyor. Aynı zamanda havalar soğuduğu için susuzluk da fark edilmiyor. Özellikle çay ve kahve gibi içecekler suyun yerini tutmaz ve vücuttan su atımına sebep olarak vücutta daha fazla su ihtiyacına sebep olurlar. Daha fazla bu içeceklerden tüketeceğimiz için daha fazla su içmeniz gerektiğini unutmayın.

Bağışıklık Sistemimizin Dostu C Vitamin

Aralık ayında hatta tüm kış aylarında belki de en ihtiyaç duyduğumuz şey C vitamini. Hem daha güçlü bir bağışıklık sistemi için hem de virüslerden, mikroplardan korunmak için beslenmemizde mutlaka C vitamini olmalıdır. Tüm kış meyvelerinde olan C vitamini özellikle; portakal, mandalina, elma, limon, muz, muşmula, armut ve ayvada yüksek miktarda bulunmaktadır. Gün içerisinde ki öğünlerde bu meyveleri alacağımız kaloriye göre dengeli bir şekilde tüketmeliyiz.

Fiziksel Aktivite Artırılmalı

Kış mevsiminde azalan fiziksel aktivite vücut ağırlığına artış olarak yansıyabilmektedir. Bu artış sonunda mevsimsel depresyon olarak adlandırdığımız bulgu ortaya çıkmaktadır. Sürekli oturup uzanma isteği olur. Bu ikisini de ortadan kaldırmak için düzenli fiziksel aktivite şarttır. Çünkü kış aylarında vücutta hormonal değişim sebebiyle daha çok yağlanma meydana gelir o yüzden daha çok harekete ihtiyaç olur. Haftada en azından 3 gün 40 dakikalık tempolu egzersizler ile vücut ağırlığınızı ideal aralıklarda tutabilirsiniz. 

Yüksek enerjili gıdalar tüketmemeye özen gösterin

Kışın metabolizma hızının azalması ve harcanandan daha fazla enerji tüketimi vücut ağırlığının artmasına yol açmaktadır. Normal bir bireye göre üşüyen insanın enerjiye ve besine olan ihtiyacı artar. Özellikle soğuk havalarda karbonhidrattan ve yağdan zengin gıdalar yani yüksek enerjili gıdalar tüketilir. İnsan vücudu, soğuk havanın etkisiyle alınan besinleri stoklayıp yağ hücresine çevirmeye meyillidir. Bu aylarda özellikle hamur işleri, yağda kızartma, abur cubur tarzı gıdalardan uzak durup sağlıklı beslenmeye yönelmelisiniz. 

Güneşten faydalanmaya çaba gösterin

Kış aylarında güneş yüzünü pek göstermez. Gösterdiği günlerde ise yazın depoladığımız D vitamini seviyelerimizi dengede tutmak için güneşten faydalanmalısınız. Son yapılan araştırmalara göre D vitamininin aynı zamanda kilo verme metabolizmasında da büyük rolü vardır. Kan değerlerinizi kontrol etmekte fayda var. D vitamininiz eksik ise doktorunuz tavsiyesi ile gerekli D vitamini ek olarak alınmalıdır.

Uzm. Dr. Mürsel BÖRKLÜ
İç Hastalıkları Uzmanı
02.01.2020